มีใครเคยสงสัยไหมคะว่า ทำไมบางทีเราถึงมีประจำเดือนสีต่างกันออกไป เช่น บางครั้งก็มีสีเเดงสด บางครั้งก็มีสีน้ำตาล รู้ไหมคะว่าสีประจำเดือนที่แตกต่างกันนี้สามารถบ่งบอกสุขภาพเบื้องต้นของเราได้ค่ะ
วันนี้หมอมาแนะนำว่าประจำเดือนเเต่ละสีบ่งบอกภาวะในร่างกายแบบไหนบ้าง เเละเราจะมีวิธีดูเเลตัวเองอย่างไรเมื่อประจำเดือนมีสีที่ผิดปกติไป ก่อนอื่นมาทำความรู้จักที่มาของประจำเดือนในภาวะปกติกันก่อนนะคะ
ประจำเดือน เป็นเลือดและเยื่อบุโพรงมดลูกที่หลุดลอกออกมาในเเต่ละรอบเดือนเกิดจากการหลั่งฮอร์โมนจากต่อมใต้สมองมากระตุ้นการสร้างฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) และ โปรเจสเตอโรน (Progesterone) ที่รังไข่ จะทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกหนาขึ้นเพื่อรองรับการฝังตัวของตัวอ่อนในทุก ๆเดือน เมื่อครบวงจรของรอบเดือนเเละเนื้อเยื่อเหล่านี้ไม่ได้กลายเป็นตัวอ่อน หรือไม่มีการตั้งครรภ์ เนื้อเยื่อเหล่านี้ก็จะหลุดลอกออกมา ซึ่งไม่ใช่เลือดเสียอย่างที่หลายคนเข้าใจค่ะ
ลักษณะของประจำเดือนที่ปกติ คือ
• เกิดขึ้นทุก 21-35 วัน (โดยเฉลี่ยห่างกัน 28 วันต่อ 1 รอบ) ประจำเดือนอาจจะมาไม่สม่ำเสมอได้ในช่วงปีแรกของการมีประจำเดือนหรือวัยใกล้หมดประจำเดือน
• ในเเต่ละรอบ ประจำเดือนจะอยู่นานประมาณ 3-7 วัน ไม่ควรเกิน 7 วันต่อรอบ
• ปริมาณประจำเดือนที่ปกติไม่ควรเกิน 80 ซีซี ต่อรอบ โดยเฉลี่ยเทียบได้กับผ้าอนามัย 3-4 ผืนต่อวัน
• โดยปกติสีของประจำเดือนมักจะมีสีแดง ไม่มีลิ่มเลือดหรือชิ้นเนื้อปน
ในบางครั้งสีของประจำเดือนอาจจะไม่ใช่สีแดงสดเสมอไป ซึ่งก็ไม่ได้มีอันตรายค่ะ และบางครั้งสีของประจำเดือนก็สามารถบ่งบอกถึงภาวะเจ็บป่วยของเราได้เช่นกัน
สีดำ เป็นสีประจำเดือนที่พบได้ในช่วงวันเเรก ๆ เเละวันสุดท้ายของการมีประจำเดือน อาจบ่งบอกได้ว่าเลือดที่ค้างอยู่ในมดลูกนาน สีประจำเดือนจะเปลี่ยนจากสีแดง เป็นสีน้ำตาลเเละดำ ตามลำดับ นอกจากนี้ประจำเดือนสีดำอาจบ่งบอกได้ว่ามีสิ่งอุดกั้นบริเวณมดลูกหรือช่องคลอดร่วมด้วย หากมีสิ่งอุดกั้นจะมีอาการเพิ่มเติมได้ เช่น ประจำเดือนมีกลิ่นผิดปกติ มีไข้ ปัสสาวะแสบขัด และคันบริเวณช่องคลอด เป็นต้น หรือหากมีประจำเดือนสีดำคล้ำเกิน 3 วันอาจบางบอกถึงภาวะพังผืดมดลูกหรือช่องคลอดได้ด้วย
สีน้ำตาลหรือสีแดงคล้ำ เป็นสีประจำเดือนที่พบได้ในช่วงวันเเรก ๆ เเละวันสุดท้ายของการมีประจำเดือนเช่นกัน มักพบได้ในช่วงที่ประจำเดือนปริมาณน้อย ทำให้ตกค้างในมดลูก หรือช่องคลอดในระยะเวลาหนึ่งจนเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล หรือเลือดประจำเดือนที่สัมผัสกับอากาศนาน
สีแดงสด เป็นเลือดประจำเดือนที่สด เป็นประจำเดือนช่วงแรกๆ หรือในบางคนอาจมีประจำเดือนสีแดงสดตลอดรอบเดือน หากมีอาการร่วมกับประจำเดือนมามาก มานานกว่าปกติเเละเป็นหลายเดือนต่อเนื่อง อาจบ่งบอกถึงการมีติ่งเนื้อหรือเนื้องอกในมดลูก
สีแดงจางๆ ปริมาณน้อย อาจเกิดจากการใช้ยาคุมกำเนิด หรือช่วงวัยใกล้หมดประจำเดือน หรือมีสารคัดหลั่งสีแดงจางออกมากลางรอบเดือนอาจเกิดจากการมีไข่ตกได้
สีเทา สีปนเขียวๆ ข้น ร่วมกับตกขาวมาก จะบ่งบอกถึงการติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน เเละจะมีอาการมีปวดท้องน้อย หรือมีไข้ร่วมด้วย
สีประจำเดือนที่เปลี่ยนไปเป็นสีน้ำตาล แดงคล้ำ แดงจาง ๆ เป็นสิ่งไม่น่าเป็นกังวล เเต่หากมีสีดำ สีเทาปนเขียว อาจจะหมายถึงภาวะผิดปกติในร่างกายได้ หมอแนะนำให้ทุกคนควรสังเกตลักษณะประจำเดือนของเราอย่างสม่ำเสมอ หากมีความผิดปกติจะได้แก้ไขได้ทัน นอกจากสีประจำเดือนแล้ว รูปแบบของประจำเดือนที่ผิดปกติก็สามารถบ่งบอกถึงความผิดปกติเกี่ยวกับมดลูก รังไข่ และอุ้งเชิงกรานของเราได้ มาลองสังเกตอาการไปด้วยกันนะคะ
• ประจำเดือนที่มาตรงตามรอบเดือนแต่มามากผิดปกติ ต้องเปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อยขึ้น มีลิ่มเลือดปน เเละมีอาการอ่อนเพลีย เวียนศีรษะ หน้ามืด เป็นลมร่วมด้วย
• ประจำเดือนมานานขึ้น จากปกติมาไม่เกิน 7 วัน นานขึ้นเป็น 10 วันหรือมากกว่า
• ประจำเดือนมาไม่มาตามรอบ หรือไม่มาติดต่อกันหลายเดือน
• เลือดออกหลังจากการมีเพศสัมพันธ์
• เลือดออกหลังหมดประจำเดือน หลังหมดประจำเดือนแล้ว ฮอร์โมนเพศหญิงจะค่อย ๆลดลงจนหมดไป จึงไม่ควรกลับมามีประจำเดือนอีก หากมีเลือดออกจากช่องคลอดควรมาพบแพทย์เพื่อประเมินทุกครั้ง
หากสังเกตตัวเองแล้วเราไม่ได้มีอาการเหล่านี้ แสดงว่าร่างกายเรายังมีภาวะปกติดี แต่ก็ไม่ควรนิ่งนอนใจนะคะ หากปล่อยให้ประจำเดือนเรามีการตกค้างในร่างกายบ่อย ๆ หรือสีจางไปมากกว่าปกติ อาจจะทำให้เกิดโรคต่าง ๆ ตามมาได้ เบื้องต้นสำหรับการดูแลประจำเดือนให้เป็นปกติ หมอมีวิธีการแนะนำดังนี้ค่ะ
1. ออกกำลังกายเป็นประจำ ควรออกกำลังอย่างน้อย 3-5 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ด้วยการออกกำลังกายความหนักระดับปานกลาง การออกกำลังกายควรจะเป็นทั้งรูปแบบคาร์ดิโอ เช่น วิ่ง ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน เป็นต้น เเละรูปแบบสร้างกล้ามเนื้อ (Weight training) ครั้งละ 30-60 นาที สัปดาห์ละ 3-5 วัน
2. ลดความเครียดและพักผ่อนให้เพียงพอ เนื่องจากจะทำให้ร่างกายเครียด ฮอร์โมนเอสโตรเจนจะลดลง ส่งผลให้ประจำเดือนแปรปรวนได้
3. หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่ เนื่องจากจะกระตุ้นสารอักเสบในร่างกาย ทำให้สีประจำเดือนผิดปกติได้
4. พักผ่อนให้เพียงพอ นอนให้ครบ 6-8 ชม. เพื่อให้ร่างกายไม่อ่อนเพลีย
5. ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ น้ำหนักตัวที่น้อยหรือมากเกินไปก็จะส่งผลต่อการสร้างฮอร์โมน ทำให้ประจำเดือนมาไม่ปกติได้
6. รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ โดยเน้นการรับประทานผัก ผลไม้ ธัญพืชเต็มเมล็ด เนื้อสัตว์ไร้ไขมันและไขมันดี และควรบริโภคในปริมาณที่เหมาะสม ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารประเภทแป้ง น้ำตาลและไขมันไม่ดีสูง เช่น อาหารแปรรูป ของหวาน เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ น้ำผลไม้น้ำตาลสูง เพื่อช่วยควบคุมน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์และช่วยรักษาความสมดุลของฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการมาประจำเดือน
7. ตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อตรวจคัดกรองโรคที่ส่งผลให้ประจำเดือนมาไม่ปกติ เช่น ภาวะไทรอยด์ต่ำ ภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ การติดเชื้อในช่องคลอด โรคอุ้งเชิงกรานอักเสบ โรคมะเร็งปากมดลูกหรือมะเร็งมดลูก และเข้ารับการรักษาอย่างรวดเร็ว
นอกจากการดูแลสุขภาพอย่างต่อเนื่องแล้ว การบำรุงมดลูกให้แข็งแรงก็เป็นสิ่งที่จำเป็นสำหรับผู้หญิงในยุคปัจจุบันที่มีปัจจัยหลายอย่างทำให้ธาตุไม่สมดุล ทั้งการทำงานหนัก พักผ่อนน้อย ไม่ค่อยได้ออกกำลังกายหรือขยับตัว การนั่งอยู่กับที่นาน ๆ การอยู่ในห้องแอร์เป็นประจำ สิ่งเหล่านี้จะส่งผลต่อสมดุลของมดลูก ทำให้เลือดลมไหลเวียนได้ไม่ดี มีโอกาสทำให้ประจำเดือนมีสีที่ผิดปกติ หรือมีการคั่งค้างอยู่ภายในร่างกายได้ หมอแนะนำให้บำรุงมดลูกอย่างต่อเนื่องด้วย ยาสมุนไพรชุด L-set ซึ่งประกอบด้วยตัวยา 2 ชนิด คือ B-Secret และ Health tonic โดยมีสรรพคุณช่วยเรื่องประจำเดือนและบำรุงมดลูกสำหรับผู้หญิงโดยเฉพาะ
B-Secret เป็นตำรับที่ประกอบด้วยว่านมหาเมฆ โกฐหัวบัว ว่านชักมดลูก และ สมุนไพรอื่นๆอีกกว่า 10 ชนิด มีสรรพคุณ บำรุงมดลูก ปรับสมดุลระบบภายในสตรี ทำให้ประจำเดือนมาปกติ รักษาอาการตกขาว แก้อาการปวดท้องประจำเดือน ทำให้ผิวพรรณดีขึ้น ลดอาการฝ้าเลือด
Health tonic เป็นตำรับที่ช่วยบำรุงธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย บำรุงระบบเลือด ระบบภายในผู้หญิง ปรับสมดุลฮอร์โมน ให้ทำงานเป็นปกติ ประกอบไปด้วยดอกคำฝอย มะตูมอ่อน หัวแห้วหมู หัวกระชาย และสมุนไพรอื่น ๆ
ยาสมุนไพรชุด L-set นี้ช่วยเรื่องปรับธาตุทั้ง 4 ปรับประจำเดือนให้เป็นปกติ ปรับสีประจำเดือน นอกจากนี้ยังช่วยเรื่องปวดท้องประจำเดือนด้วยค่ะ หากใครมีปัญหาเรื่องประจำเดือนมาไม่ปกติ สีประจำเดือนผิดปกติ สามารถทักมาปรึกษาปุณรดายาไทยได้เลยนะคะ
ปุณรดายาไทยมีผู้เชี่ยวชาญด้านสมุนไพรและทีมแพทย์แผนไทยที่มีประสบการณ์ยินดีให้คำปรึกษา
หากสนใจยาสมุนไพรชุดบำรุงมดลูก และปรับสีประจำเดือนให้เป็นปกติสามารถปรึกษาอาการเข้ามาทาง Line ของปุณรดายาไทยได้เลยนะคะ ทางเรามีคุณหมอคอยดูแลให้คำแนะนำทุกวัน ตั้งแต่ 09:00 - 21:00 เลยค่ะ ติดต่อทาง Line id : @poonrada หรือ โทร 02-1147027 นะคะ
ปุณรดายาไทยเชี่ยวชาญด้านสมุนไพร และการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ออกแบบการรักษาเฉพาะบุคคลเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดค่ะ หากมีข้อสงสัย สามารถปรึกษาปุณรดายาไทยได้นะคะ ปรึกษาฟรีไม่มีค่าใช้จ่ายค่ะ
สามารถปรึกษากับพวกเรา Poonrada Yathai ได้เสมอนะคะ (ปรึกษาฟรีไม่มีค่าใช้จ่ายค่ะ)
LINE ID: @Poonrada
TEL: 02-1147027
ผู้เชี่ยวชาญด้านสมุนไพร
"สมุนไพร คือ ของขวัญจากธรรมชาติ เราจึงตั้งใจมอบสมุนไพรที่ดีที่สุด ให้ถึงมือคุณ"
แพทย์แผนไทยประยุกต์
"พื้นฐานของสุขภาพดีคือการใส่ใจดูแลธาตุทั้ง 4 ของร่างกาย ให้สมดุลกันเสมอ"
แพทย์แผนไทย
" การเสริมสร้างสุขภาพที่ดี ด้วยวิถีธรรมชาติ เป็นเกราะป้องกันโรค ทางกายและใจ "