ในสมัยก่อน “ยาหอม” เป็นยาเนื้อหอมสมชื่อจริงๆ นั่นก็เพราะมีฤทธิ์ทางยามากมายนับไม่ถ้วน รักษาโรคก็ได้ บำรุงร่างกายก็ดี คนไทยสมัยโบราณจึงมักเรียกหา “ยาหอม” หรือ “ยาลม” ทุกครั้งเมื่อมีอาการไม่สบาย วิงเวียน จุกเสียด คลื่นไส้ อาเจียน เป็นต้น นับเป็นยาครอบจักรวาลที่ต้องมีติดบ้านเลยทีเดียว
ส่วนในทางการแพทย์แผนไทย เชื่อว่าเลือดลมเป็นสัญลักษณ์ของการมีชีวิตอยู่ เมื่อใดที่เลือดลมไม่เดิน นั่นคือไม่มีชีวิต ซึ่ง “ยาหอม” ถูกตั้งขึ้นเพื่อรักษาโรคที่เกี่ยวกับลม มีสรรพคุณทำให้เลือดลมกลับมาเป็นปกติได้ และไหลเวียนได้ดีขึ้น แพทย์แผนไทยสมัยโบราณจึงนิยมพก “ยาหอม” ติดตัวไว้เสมอ เพราะยาหอมสามารถป้องกัน บรรเทา และรักษาอาการเจ็บป่วยเบื้องต้นจากโรคต่างๆ ได้ แล้วค่อยจ่ายยาต้มตามมาภายหลัง
ด้วยเหตุนี้ตำรับยาหอม จึงเป็นยาที่แพทย์แผนไทยในยุคนั้นขาดไม่ได้เลยทีเดียว ซึ่งละคร "หมอยาท่าโฉลง" สามารถถ่ายทอดออกมาได้ดี สมจริงสมจังมากๆ ตั้งแต่ขั้นตอนเลือกสมุนไพร การปรุงยา ไปจนถึงหลักการนำยาไปรักษาผู้ไข้(คนป่วย)
ความเข้าใจของคนส่วนใหญ่ที่มองว่า "ยาหอม" เป็นยาสำหรับผู้สูงอายุนั้น เป็นความเข้าใจที่ถูกต้อง แต่ไม่ 100% เพราะคนส่วนใหญ่ไม่ทราบว่ายาหอมไทยมีอยู่มากมายถึง 500 ตำรับ และไม่ใช่ทุกตำรับจะเหมาะกับผู้สูงอายุ บางตำรับก็เหมาะกับวัยรุ่นวัยทำงาน มากกว่าวัยชราเสียอีก อย่างเช่น ยาหอมอินทจักร์
อย่างที่ทราบกันแล้วว่า ยาหอมไทยมีอยู่มากมายถึง 500 ตำรับ แต่วันนี้เราจะมาพูดถึง 4 ตำหรับที่คนรู้จักกันดี ก็คือ
ยาหอมชนิดนี้มีรสสุขุม ฝาด ร้อน สรรพคุณเด่นคือ แก้ปวดลดไข้ แก้อาการลมปลายไข้ หลังจากฟื้นไข้แล้วยังมีอาการ คลื่นเหียน เบื่ออาหาร มึนศีรษะ ท้องอืด อ่อนเพลีย แม้ว่ายาหอมตัวอื่นๆ ก็มีสรรพคุณช่วยได้เช่นกัน แต่นวโกฐจะเด่นเรื่องนี้ที่สุด เพราะใส่โกฐเยอะกว่าเกสรดอกไม้ นอกจากนี้ ยังช่วยในเรื่องของการบรรเทาอาการคลื่นไส้อาเจียน แก้วิงเวียนศรีษะ และช่วยผ่อนคลายร่างกายได้ดีเช่นกัน บำรุงหัวใจ ปรับเลือดลมในร่างกายให้สมดุล กระจายลมที่อั้นค้างตามจุดต่าง ๆ ลดอาการจุกเสียด แน่น ลดการหลั่งกรด(เกิน)ในกระเพาะ ช่วยทำให้หลับสบาย คลายความเครียดกังวล
ยาหอมชนิดนี้จะเน้นโกฐทั้ง 9 มีตัวยารสร้อน แก้อาการหงุดหงิด ช่วยให้จิตใจผ่อนคลาย สรรพคุณช่วยในเรื่องการแก้ลมวิงเวียน แก้ลมบาดทะจิต และยังช่วยส่งผลให้ร่างกายรู้สึกสดชื่นได้อีกด้วย
จะมีส่วนประกอบของดอกมะลิมากถึง 50 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งยาหอมชนิดนี้ หากนำไปรับประทานก็จะส่งผลช่วยทำให้รู้สึกสดชื่่น ผ่อนคลาย อารมณ์ดีขึ้น นอกจากนี้ยาหอมเทพจิตรยังช่วยในเรื่องการบำรุงหัวใจและใช้แก้ลมได้เช่นกัน
ยาหอมอินทจักร์เป็นยารสสุขุมร้อน ที่มีสรรพคุณแก้ลมจุกเสียด อาเจียน วิงเวียนศรีษะได้ดีกว่าชนิดอื่นๆ ช่วยให้ระบบการไหลเวียนของเลือดดีขึ้น สมุนไพรในยาหอมอินทจักร์นี้ จะส่งผลทำให้เลือดนั้นส่งไปเลี้ยงสมองได้เร็วขึ้น จึงช่วยบรรเทาอาการวิงเวียนศรีษะได้ดี นอกจากนี้ยาหอมอินทจักร์ยังช่วยแก้อาการง่วงนอนได้อีกด้วย เหมาะสำหรับวัยรุ่นและวัยทำงานที่สุด ช่วยลดอาการอ่อนเพลียจากความเครียด ให้กลับมาสดชื่นแจ่มใส ซึ่งต่างจากการรับประทานกาแฟหรือพวกคาเฟอีนต่างๆ ที่ออกฤทธิ์กระตุ้นร่างกาย ทำให้ตาค้าง แต่ร่างกายไม่ได้สดชื่น เมื่อหมดฤทธิ์ก็กลับมาเพลียเหมือนเดิมหรือเป็นมากกว่าเดิม แต่ยาหอมอินทจักรจะไปช่วยให้ลมในร่างกายไหลเวียนเป็นปกติ ปลุกไฟในร่างกายขึ้นมาตามธรรมชาติ จึงเป็นการออกฤทธิ์ที่ต่างกัน
ในแง่สรรพคุณของยาหอมไทย รศ.ดร.ภญ. วิสุตา สุวิทยาวัฒน์ อาจารย์ภาควิชาสรีรวิทยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล บอกว่า จากการทดลองสรรพคุณของยาหอมตามที่มีการระบุไว้บนฉลาก ด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์ และทำการทดลองกับหนู และสุนัข พบว่า ยาหอมไทย นั้นมีฤทธิ์ตามสรรพคุณที่ระบุทุกประการ ตลอดจนไม่มีผลข้างเคียงและพิษเฉียบพลัน หากรับประทานอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานาน และรับประทานในจำนวนมาก โดยมีผลการวิจัย ดังนี้
โดยยาหอมสามารถเพิ่มความแรงของการบีบตัวของหัวใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสารสกัดยาหอมอินทจักร์
โดยเฉพาะในขนาด 4 กรัม ผงยาหอม/กิโลกรัม มีฤทธิ์เพิ่มความดันเลือด systolic, diastolic และความดันเลือดเฉลี่ย โดยมีผลความดันเลือด systolic มากกว่า ความดันเลือด diastolic และความดันเลือดเฉลี่ย
พบว่า หลอดเลือดเล็กที่ไปเลี้ยงสมองขยายตัว และปริมาณเลือดที่ไปเลี้ยงสมองเพิ่มขึ้น
โดยสารสกัดยาหอมของเอกชน และยาหอมอินทจักร มีฤทธิ์กดระบบประสาทส่วนกลาง เมื่อให้สัตว์ทดลองได้รับเฉพาะแต่สารสกัด แต่ถ้าให้สารสกัดยาหอม ทั้ง 2 ชนิดนี้ร่วมกับ pentobarbital ซึ่งเป็นยานอนหลับ จะพบว่าสารสกัดทั้งสองชนิดทำให้ระยะเวลาการออกฤทธิ์ของยานอนหลับยาวนานขึ้น อย่างมีนัยสำคัญ
สารสกัดยาหอมนวโกฐจะมีฤทธิ์ยับยั้งการหลั่งกรดของกระเพาะอาหาร และมีผลยับยั้งการหดตัวของลำไส้เล็กด้วย
สารสกัดยาหอมอินทจักรสามารถต้านการอาเจียนได้
ตำรับยาหอมอินทจักร์ และ ยาหอมนวโกฐ ของปุณรดายาไทย เป็นตำรับยาหลักที่ใช้ในการรักษาคนไข้ในโรคต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น ไทรอยด์เป็นพิษ ไทรอยด์ต่ำ โรคกรดไหลย้อน ภาวะวัยทอง อาการนอนไม่หลับ โรคเกี่ยวกับระบบประสาท โรคเกี่ยวกับการได้ยิน ประสาทหูเสื่อม โรคความดันโลหิตสูง เป็นต้น โดยใช้ตำรับยาหอมควบคู่กับยาตำรับอื่น ๆ ตามอาการ เพื่อส่งเสริมการรักษาให้หายสนิท และได้ผลการรักษาที่ดีมากขึ้น หากท่านใดมีความกังวลเกี่ยวกับความเจ็บป่วยสามารถปรึกษาอาการกับปุณรดายาไทยได้เสมอเลยนะคะ
สามารถปรึกษากับพวกเรา Poonrada Yathai ได้เสมอนะคะ (ปรึกษาฟรีไม่มีค่าใช้จ่ายค่ะ)
LINE ID: @Poonrada
TEL: 02-1147027
ผู้เชี่ยวชาญด้านสมุนไพร
"สมุนไพร คือ ของขวัญจากธรรมชาติ เราจึงตั้งใจมอบสมุนไพรที่ดีที่สุด ให้ถึงมือคุณ"
แพทย์แผนไทยประยุกต์
"พื้นฐานของสุขภาพดีคือการใส่ใจดูแลธาตุทั้ง 4 ของร่างกาย ให้สมดุลกันเสมอ"
แพทย์แผนไทย
" การเสริมสร้างสุขภาพที่ดี ด้วยวิถีธรรมชาติ เป็นเกราะป้องกันโรค ทางกายและใจ "